martes, 15 de diciembre de 2009
jueves, 3 de diciembre de 2009
Hainbat abesti!!
Ikusi mendizaleak
baso eta zelaiak,
mendi tontor gainera
igo behar dugu.
Ez nekeak, ez da bide txarra;
gora, gora, neska-mutilak, a, a, a,
Gu euskaldunak gara,
Euskal Herrikoak.
Hemen mendi tontorrean,
euskal lurren artean,
begiak zabaldurik,
bihotza erretan.
Hain ederra, hain polita da ta,
gora, gora Euskal Herria, a, a, a,
Gu euskaldunak gara,
Euskal Herrikoak.
Gu euskaldunak gara,
Euskal Herrikoak.
AMA BEGIRA EZAZU
Ama begira ezazu
leihotik plazara;
ni bezalakorikan
plazan ba ote da? (bis)
Plazan ba ote da? (bis)
Lai lara lai tra la...
Begiak erne ditut,
bi zangoak arin,
hoinbeste dohainekin
ez naute mutxurdin. (bis)
Ez nauke mutxurdin (bis)
Lai lara lai tra la...
Mutikoen artean
itzul-inguruka,
gizongaitzat ba duzket
dotzenan hamaika. (bis)
Dotzenan hamaika. (bis)
Lai lara lai tra la...
Heldu denprimaderan
arropa xuritan
ederra izanen naiz
mahai santuetan. (bis)
Mahai santuetan. (bis)
Lai lara lai tra la...
Haurra, ahal badaiteke
hala izan bedi.
Lehen gure aldi zen,
orain zuen aldi (bis)
Orain zuen aldi (bis)
Lai lara lai tra la...
HIZTEGIAK ORDENAGAILUETAN
Teknologia berrien aurrerakuntzak direla eta, orain ikastetxeetan hiztegiak (liburuak) izateaz gain, ordenagailuetan ere hiztegiak aurkitzen dira.
Edozein hitz bilatu nai izanez gero, ordenagailuan google sarean sartzea besterik ez dago eta bertan, 3000 hiztegia, elhuyar hiztegia, hiztegia.net jarrita edozein hitz bilatzeko aukera izanen dute.
Abendaño ikastetxeko ikasleek ongi dakite ordenagailuetan hiztegiak aurkitzen direla eta hainbat aldiz ordenagailuetara jo dute hitz ezberdinak aurkitzeko, hots, sinonimoak, definizioak, gazteleratik-euskerara (ala alderantziz) pasatako hitzak, etab.
Lehen aipatutako hiztegiez gain, beste hainbat hiztegi ere aurkitzen dira eta horietako baten argazkia ipini dugu.
Hona hemen hiztegiak erabiltzeko linkak:
3000 hiztegia
Elhuyar hiztegia
Esaerak!
2- Zer da? Baratzean zerba! : respuesta que se da a los/las niños/as preguntones/as y pesados/as.
3- Zalditik astora: de mal en peor.
4- Ura gorian jaio da hori: se suele decir de un muchacho robusto y fuerte.
5- Hor konpon Mari Anton! : allá te las arregles.
6- Usoak joan, sareak heda: a buenas horas mangas verdes.
7- Hamabiak, bota platerera begi biak: las 12, pon los dos ojos en el plato (por ser la hora de comer).
8- Ezkerreko begitik hartu nau: me tiene tirria.
9- Dagoenean bon-bon, ez dagoenean egon: cuando hay se gasta en abundancia, cuando no hay se aguanta.
10- Aukeraren maukera, azkenean okerra: cuando hay mucho para elegir, al final se elige lo peor.
11- Artzainak haserre, gaztak agertu: se sacaron los trapos sucios.
12- Zoaz antzarrak ferratzera: (literalmente: véte a herrar gansos), ¡véte a freir espárragos!
Ahokorapiloak
Matxin okerraren akerraren adar okerrak
Baino okerragorik ez dut ikusi nik.
2.)
Akerrak adarrak okerrak ditu,
Okerrak adarrak akerrak ditu.
3.)
Abelek bala balu,
Bala bele bila
4.)
Otso itsu itsusiak
Ezin etsi etxean!
5.)
Olagarroaren erro errea
larra eran gorra.
HIZTEGIAK
5.mailako ikasleek aurretik aipaturiko guztiak dauzkate eta horrez gain, ordenagailuez ere baliatzen ahal dira. Edozein hitz aurkitu nahi badute, googlen sartu besterik ez daukate eta euskarazko hiztegiak jarri eta bertan, hainbat daude: hiztegia.net (sinonimoak, entziklopediak, etab izanik), elhuyar hiztegia, 3000 hiztegia...
Euskerako klasetan, beste hainbat gauzen artean sinonimoak lantzen ari dira azkenaldian eta ordenagailuen laguntza izan dute.
Oso praktikoa eta lagungarria egin zaiela esan digute.
Gabon kantak!!
Txisteak
1.)
Maisuak Jaimitori galdetu dio:
- Jaimito zenbat dira bi gehi bi?
-Auskalo! Ez badizkidazu datu gehiago ematen…!
2.)
-Aita, aita! handia izatean zu bezalakoa izan nahi dut.
-Ni bezalako garrantsitzua izateko?
-Ez, ni bezalako seme bat izateko.
3.)
Gizon bat joan da medikuarengana, eta...
-Doktore jauna, kezkatuta nago; etxean andreak esaten dit "Federiko" gaizki esaten dudala eta, jada, hainbeste aldiz esan dit... Erotu beharrean hementxe nago.
Eta medikuak:
-"Federiko" gaizki esaten duzula? Ederki asko esan duzu orain.
-Bada, halaxe dira gauzak.
-Ea, ea, esan ezazu mantso-mantso.
-FE-DE-RI-KO-besteak.
-Ederki esan duzu, bada! Orain pixka bat azkarxeago, eta...
-FE-DE-RI-KO
-Ederki asko esaten duzu. Joan zaitez etxera, eta esan andreari ez duzula inolako arazorik.
Salto bizian kotxea hartu, etxera ailegatu, mahaian eseri, eta...
-Hara, Josepa, medikuak esan dit ederki hitz egiten dudala: "Ireki FEDERIKOA!! Eta ekarri botila ardoa.
Asmakizunak!!
1.Amak bi ditu
aitak ere bai,
semeak bat ere ez
eta alabak hiru.
Zer da?_______
2.Txoko batean
musika nota bat
tea hartzen ari da.
Zer da?______
3.Zer ote da, zer,
hanka gabea
korrikari trebea?
_______
mihia motza,
urrutitik entzuten da
haren kantu hotsa.
_________
Erantzunak (atzetik aurrera idatziak)
1.a
2. aetalokoxt
3.akerre
4.aiapnak
Hezkuntza arreta
Irakasle batzuek etorkinen munduari buruz prestaturiko txostena erabiltzen ari dira gehien bat, etorkinen mundua hobeto ezagutu ahal izateko. Txosten horretan jorratzen den unitate didaktikoa honako hau da: "Guztiok gara etorkinak". Atal ezberdinetan banaturik, historian zehar izan diren gizakion joan-etorriak aipatzen dira: euskaldunok garai batean egin zituzten migrazioak, Ameriketara batez ere, edota duela urte batzuk Euskal Herrira hurbildu ziren penintsulako langileak, orain Hego Amerikatik eta Afrikatik etortzen ari direnak... Horrekin batera, galdera hauen erantzunak ere lantzen dira: Zergatik gaude behartuta une batzuetan gure herria, familia, lagunak eta ohiturak uztera eta alde egin behar dugu beste bizimodu baten bila? bizitza arriskuan jartzeraino? Eta guk zer egingo genuke haiek izango bagina?
Halako gogoeta egin ondoren, harremanetan ipiniko dira beste herrietako jendearekin eta gutunak elkar trukatuko dituzte hango neska-mutilekin.
SALBURUAKO PARKE NATURALA BISITATUZ
Salburuako parkea Gasteizko ekialdean dagoen hezegune bat da. Gasteizko Eraztun Berdearen harribitxia da, bere balio ekologikoagatik eta baita urteetan zehar izan duen bilakaerarengatik.
Parkea osatzeko lehen lanak 1994.urtean egiten hasi ziren, baina oraindik amaitu gabe dago.
Lau aintzira dauzka, Betoñokoa, Arkautekoa, Larregana eta Durantzarra izanik; garrantzitsuenak lehenengo biak direlarik.
Informazio puntu bat dauka bisitariak beraiek bakarrik gida
daitezen parkean zehar eta bestetik, hegaztiak ikusteko bi behatoki daude.
Abendañoko ikasleak eta irakasleak, gehien bat ekosisteman eta hegaztietan zentratu dira, hala nola, ingurunea ikasgaiaren bitartez joan baitziren Salburuako parkea ezagutzera.
Egun bikaina pasa zutela esan ziguten, eta ez dugu dudan jartzen ondoko argazkiak ikusi ondoren.
Mintzaldi bat ematen!
Urtero hiru hilean behin, ahozkotasuna ebaluatzeko mintzaldi bat eman behar dute ikasleek. Gaia ez da zehazten, bakoitzak nahi duenari buruz hitz egiten du. Ez dute denbora luzez hitz egiten egon beharrik; bost minutu ingurukoa izan behar du hitzaldiak. Ezarritako arauetako bat da, ezin dutela paperetik irakurri; gidoitxo bat eraman dezakete, eta hura erabili.
Idazleak gelara!
Aurten, ikasturte honen bukaeran, Patxi Zubizarreta delako idazlea etorriko da. Hori dela eta, klasean berak idatzi dituen zenbait liburu irakurtzen ari dira; "Matias Ploff-en erabakia", "Gutun harrigarri bat", "Sekretuen liburua" eta "Uxoa", besteak beste.
Idazleak hitzaldi bat emango die ikasleei, eta hauek ondoren, zenbait galdera egiteko aukera izango dute.
Euskara bultzatuz!!
Horietako batzuk puntualak izaten dira, hots, urtero egiten dira; Euskararen eguna, besteak beste. Egun bakarra da, baina prestatzeko nahiz antolatzeko egun gehiago dira nahitaezkoak.
Tutoretza
Horretarako jolas edo jarduera batzuk bideratzen ari dituzte ikasleekin. Une honetan "Maleta"-ren jolasarekin ari dira. Ikasle bakoitzak maletatxo edo bizkar zorro batean ekarri behar ditu bere gustukoak diren gauza batzuk baita gustukoak ez direnak ere. Gainontzekoei erakutsi behar dizkiete eta azalpen bat eman behar dute kasu bakoitzean. Besteek galderak egingo dituzte, zergatiak eta, hobeki ezagutzeko.
domingo, 29 de noviembre de 2009
Euskararen eguna Abendaño ikastetxean!!
Aurrekoetan bezala, ikasleek egun horren berri eman nahi izan digute, eta horretarako idatzi bat burutu dute.
“Datorren abenduaren 3an Euskara eguna burutuko dugu ikastolan. Egun honetan Nafarroako patroiaren eguna, Xabierreko Frantzisko, ospatzen da eta bere omenez euskararen eguna.
Gure helburua izango da euskararen erabilera bultzatzea eta horretarako hainbat ekintza prestatu ditugu. Egun honetan ez da eskola arrunta izango, tailerrak egingo ditugu txoko ezberdinetan, besteak beste: taloak, herri kirolak, irratia, horma irudiak …
Ez dakigu nola aterako zaigun eguna, baina seguru asko eskola egun normala baino hobea izango dela. Taloak ondo ateratzen badira hurrengo batean gonbidapen zabalagoa egingo dugu.
On egin”
martes, 24 de noviembre de 2009
Bertsolaritzan trebatzen!!
"Aurten bertsolaritza egiten hasi gara. Asmoa guk bertsoak egiten ikastea da. Iñaki Biñaspre daukagu bertsolaritzako irakasle, Arabako onenetarikoa delarik.
Atzo bertsolaritza egin genuen, gure burua aurkeztu genuen bertsoak abestuz, bertan gure zaletasunak ere aipatuz.
Iñaki Biñasprek etortzerik ez duenean, gure tutorea den Enrikek ematen digu klasea, bertsolaritzaren inguruan aditua delako."
Beraiek aipatu legez, bakoitzak bertso bat egin zuen bere burua aurkezteko. Hona heman beraiek burututako bertsoak:
Ikasleen bertsoak:
(Doinua: Ama begira ezazu)
Nik hamar urte ditut
Izena da Jone
Nire lagun onena
Bereizten da Ane
Gustatzen zait esnea
Deitzen naiz Oihane
Abendañon ikasten
Gaude mila ume
Ni gasteiztarra naiz ta
Nire izena Ane
Nire lagun onena
Izena da Jone
Nire zaletasuna
Da gure futbola
Sinesten ez baduzu
Sartuko dut gola
Hamar urte ditut nik
Izena dut Jon
Gustatzen zait eskia
Nahiago dut gabon
Iñigo ta Irati
Iñaki ta Ainara
Klasean beti gaude
Ikasten euskara
Nik hamar urte ditut
Nire izena Izaskun
Eta eduki nahi dut
Eskolan jai egun
Lizarrako mutila
Dago hemen Iñaki
Mutil bihurri batek
Baina asko daki
Gasteizko neskatila
Hemen dago Irati
Kantatzen dituena
Hamar bat abesti
Klasean beti dago
Hitz egiten Iker
Ez baduzu hitz egiten
Beti dabil alfer
Ni gasteiztarra naiz ta
Izenez naiz Ibon
Nire lagun onena
Bere izena da Jon
Makarroiak gustoko
Ditut nik ere bai
Baina nik entsalada
Ez dut orain jan nahi
Oso azkarra ez naiz ni
Deitzen naiz
Matematika egiten
Bai beldurgarria!!
Nik hamar urte ditut
Lucia Izena dut Xabier
Jon beti molestatzen
Burua dut oker
Nik hamar urte ditut
Nire izena Josu
Gasteizen beti nago
Kalean euritsu
Hemengo guapoena
Da gure ikasle Jon
Errubio, begi urdinak
Itxura du klarion
Nik hamar urte ditut
Izenaz Lidia
Eta nire laguna
Berriz da Lucia
Klaseko antolamendua
Honako hau da beraiek sortutako testua:
“Argazki honetan aurtengo taldea agertzen da gure gelan.
Taldeka gaude antolatuta, lauko taldetan, sei talde, hogeita lau guztira. Modu honetan gaude kokaturik, lan kooperatiboa burutzeko. Lan kooperatiboa ikastolako proiektua da eta 5.mailan hainbat gauza egiten ari gara taldeka, hobeto ikasteko.Taldeak heterogeneoak dira eta gure gelan sei ditugu, bakoitza lau kidez osaturik.
Lan kooperatiboa ez da noizean behin taldeko lan bat egitea, baizik eta antolatuak izan
behar dira era iraunkorrean eta egonkorrean. Helburu nagusia bikoitza da: eskola edukiak bereganatzea, baita taldean lan egiten ikastea ere. Hots, kooperatu ikasteko eta kooperatzen ikasi.”
Gure historia ikastolan
Irakasle hauek izan ditugu: Isabel, Felipe, Adela, Vanessa, Lorea, Begoña, Arantza, Marivi, Lourdes, eta maisu bakarra, Enrike. Zorte ona izan dugu, zeren guztiak oso jatorrak izan baitira.
Gure klaseko umeen izenak honako hauek dira: Oihane, Ibon, Izaskun, Aitor, Olatz, Xabier, Lander, Maialen, Laura, Ane, Josu, Jon F., Irati, Jone, Unai, Jon I., Iñaki, Lucía, Iñigo, Iker, Zuriñe, Lidia eta Oihane V.
Lehen, Harold izeneko mutil bat etorri zen 2. mailan, baina aurten joan da. Iker ere 1.mailan etorri zen gure gelara.
Aurten lauko mahaietan gaude eta oso ongi konpontzen gara gure artean."